Mijn 'zwarte lijst': de beste soul en jazzmuziek

Sinds vorige week vrijdag is de 'Zwarte lijst' weer te horen op Radio 6, een lijst gevuld met de beste soul- en jazzmuziek. Het mooie van deze lijst en radiozender is dat erna een podium wordt gegeven aan deze twee zeer bijzondere muziekgenres. Die helaas onder het grote publiek steeds minder worden beluisterd, je moet er tegenwoordig echt voor naar een platenzaak. Misschien hebben veel mensen een vooroordeel over de jazz- en soulmuziek, oudbollig, saai. Maar wie goed luistert naar jazz en soul vindt veel meer dan iets saais en oudbollig. In dit bericht loop ik de jazz- en soulmuziek door die mij het meest dierbaar is.

1. 'Try A Little Tenderness' - Otis Redding

Het mooie van de soulmuziek is dat het vaak makkelijk te begrijpen, maar toch diepgaand is. Veel soulartiesten zingen over hun leven, de hobbels in de weg, maar ook over het geluk. Hun leven vormt hun muziek. Ze zingen hun ziel als het ware naar buiten. Otis Redding deed dit ook, helaas maar voor een zeer kleine tijd. 26 jaar en hij overleed. Toch heeft hij in z'n korte, maar indrukwekkend leven en hele hoop nummers opgenomen waarin hij z'n ziel naar buiten zong. En het nummer 'Try A Little Tenderness' springt voor mij er het meest tussenuit.

2. I Guess I'll Hang My Tears Out To Dry - Dexter Gordon

Het mooie van de instrumentale jazz is dan weer dat er geen woord gezongen wordt, maar toch een soort van stem gevormd wordt door het klankenspectrum van alle instrumenten. Soms door een trompet, soms door een piano, soms zelfs door een drumstel, maar ook door saxofoon. En als je aan mijn vraagt wat één van de beste jazzsaxofonisten is, is dat Dexter Gordon. Favoriet is het nummer 'I Guess I'll Hang Out My Tears to Dry' samen met de rest van de elpee 'Go'. Een prachtige jazzballade met een hele mooie tenorsax.

3. 'Grandma's Hands - Bill Withers

Bill Withers, niet de minste naam in de soulmuziek. Natuurlijk heeft hij de nummers 'Ain't No Sunshine', 'Just The Two of Us' en 'Lean on Me' opgenomen, maar het nummer 'Grandma's Hands' is mijn favoriet. Misschien door de stem, misschien omdat het nummer herkenbaar is. Maar vooral door het speciale gevoel wat het bij me oproept.

4. 'Flamenco Sketches' - Miles Davis

Miles Davis, zo'n beetje de bekendste naam op het gebied van jazz. En 'Kind of Blue' wordt alom één van de beste albums in zowel de jazz- als de muziekgeschiedenis in z'n totaliteit genoemd.  En terecht, want dat het een meesterwerk is staat vast. Toen ik voor het eerst dit album hoorde ging er een compleet nieuwe wereld voor me open, de wereld van de cooljazz. En het nummer 'Flamenco Sketches' is voor mij niet het beste, beste is niet het goeie woord, maar het meest verfijnde nummer. Davis zei ooit:' It's not the notes you play, it's the notes you don't play'  En dit nummer bewijst dit zeker.

5. 'Inner City Blues' - Marvin Gaye

'What's Going On', de 'Blonde on Blonde' van de soulmuziek. Politiek, liefde, oorlog, zo'n beetje alles wat in die tijd en nu nog steeds speelt komt op dit album voorbij. Afsluiter 'Inner City Blues' is voor mij het beste, misschien omdat het het meest 'simpele' nummer is en na al dat maatschappijkritische geluid van het album wel behoefte aan heb.

6. 'I'm Old Fashioned' - John Coltrane

John Coltrane, één van de grote namen in de jazzmuziek. Eén van zijn hoogtepunten was het voor 'Blue Note' opgenomen 'Blue Train' samen met het nummer 'I'm Old  Fashioned', het enige 'rustige' nummer op deze legendarische elpee. En mij doet het nummer wat, iedere luistersessie weer.

7. 'A Change Gonna Come' - Sam Cooke

'A Change Gonna Come', misschien wel het nummer waar de meeste soulmuzikanten door zijn begonnen. Sam Cooke hoort bij de veteranen, waar de soul mee begonnen is. Een prachtige stem, maar bovenal ook een prachtige tekst. Je hoort en voelt  iedere emotie.

8. 'My Funny Valentine' - Chet Baker

Als je het in de vocale jazz zoekt kom je al snel bij Chet Baker het album 'Chet Baker Sings'. En 'My  Funny Valentine', ja, misschien het beste vocale jazznummers aller tijden. en de versie van Chet Baker is voor mij de speciaalste. Sowieso is de rest van Bakers muziek zeer speciaal, iets wat geen andere zanger en trompettist heeft. 

9. 'Celebration' - Kool and The Gang

Om het een beetje luchtig te houden. Nee, een diepgaand nummer is het niet, maar het swingt wel. En een
nummer hoeft niet altijd veel zeggingskracht te hebben, soms is plezier in de muziek ook nodig. En het plezier is duidelijk hoorbaar in dit nummer.

10. 'Moanin'' - Art Blakey & The Jazz Messengers

Als laatste het nummer waar het voor mij een klein beetje mee begonnen is. Op het gebied van 'Blue Note' dan. Samen met de elpee was dit nummer hetgeen wat een compleet nieuwe kant van de jazz aan mij liet zien. Weg van de 'big band' muziek en op naar de 'bop' en 'hardbop'.

En dit was hem, mijn 'zwarte' lijst. Voor een klein deel dan, er zijn nog tientallen, al dan niet honderden soul en jazznummers die me erg dierbaar zijn. Het geeft in iedere geval een kleine indruk van mijn persoonlijke  hitparade. En wat zijn er een hoop goeie, soms zelfs geniale soul en jazznummers gemaakt.