'Berlin', huisapotheek 2.0

Tot nu toe heb ik weinig te klagen over het vele thuiszitten. Ik kom meer toe aan lezen en muziek luisteren. Zo heb ik de Verzamelde Gedichten van Lucebert in een paar dagen tijd verslonden en ben ik bezig met alle delen van The Bootleg Series van Bob Dylan van voor af aan te luisteren. Dit verveelt niet snel. En ik luister tussen The Bootleg Series door ook nog wat andere albums. Gisteravond luisterde ik bijvoorbeeld naar de Berlin en het vulde me met verbazing dat ik nog nooit een stuk aan dit album heb gewijd. Bij dezen.

Berlin ontdekte ik dankzij een aflevering van De wereld draait door, waarin aandacht werd besteed aan het overlijden van Lou Reed, nu alweer zesenhalf jaar geleden. Aan tafel zaten Nico Dijkshoorn en Joost Zwagerman. Aan hen werd gevraagd wat wat hen betreft het beste van Lou Reed was. Nico Dijkshoorn koos voor ‘Coney Island Baby’ en Zwagerman voor het album ‘Berlin’. ‘Zwarter dan dit wordt het niet’, aldus Zwagerman.  Volgens hem was het het absolute meesterwerk van Reed. En daar sluit ik me bij aan.

Lou Reed maakte Berlin om te bewijzen dat hij wel in staat was verhalen af te maken. Producer Bob Ezrin zei namelijk tegen Lou Reed dat zijn verhalen goed begonnen, maar nooit af werden gemaakt. Lou Reed koos er voor om dit een keer wel te doen en koos voor het koppel uit het nummer ‘Berlin’ van zijn debuutalbum als de protagonisten van Berlin.
Reed wilde met Berlin het meest depressieve album aller tijden maken. Nu kan ik niet met zekerheid zeggen of dit het meest depressieve album ooit is, ik heb immers niet alle albums die er zijn geluisterd, maar dat het album donkere materie behelst, is zeker.
Het gaat over drugsgebruik, ruzie, huiselijk geweld, uithuisplaatsing van de kinderen, prostitutie, haat-liefde en uiteindelijk, spoiler alert, de zelfmoord van de vrouw. En die thematiek wordt nog eens versterkt door de muziek, waarvan zelf de majeur-gedeeltes een onheilspellend geluid hebben.

Nu is de vraag, waarom zou je naar zo’n deprimerend album luisteren? Die vraag probeerde ik al eerder in een stuk over Pergola van Johan te beantwoorden, ook een album dat ik heb leren kennen dankzij Zwagerman. Dit album, dat hoe dan ook een depressief gebeuren is, heeft juist het tegenovergestelde effect op mij. Na het beluisteren voel ik me kiplekker, vrolijk, you name it. En ik ben blijkbaar niet de enige, Zwagernam noemde het album zijn 'huisapotheek'. Een betere term zou ik voor Pergola niet kunnen bedenken en tevens voor Berlin. Sterker nog, Berlin heeft nog een nog sterker helend effect, Waarom? Misschien omdat de materie van het album zo verschrikkelijk is, dat het mijn situatie in een ander licht zet, in de trant van: zo slecht is het allemaal nog niet. Misschien komt het omdat ik van jongs af aan al meer word aangetrokken door ‘donkere’ kunst, zoals van Munch en de blues, en heeft dit soort kunst het blijmakend effect dat ‘lichte’ kunst op anderen heeft. Ik weet het niet zeker. En het is me nog niet gelukt om door contemplatie het definitieve antwoord te vinden. Enfin. Het doet er ook weinig toe. Feit is dat ik me na iedere luistersessie van Berlin stukken beter voel. En los hiervan, zit het album ook retegoed in elkaar. Lou Reed houdt 50 minuten de aandacht vast met een verhaal dat zo donker en wat mij betreft ook minstens net zo goed is als bijvoorbeeld La Peste van Camus en Apocalypse Now.

Reacties

Populaire posts