Born to be Blue
Chet Baker is vandaag 31 jaar dood; 11,5 jaar langer dan ik op deze aardkloot rondloop. Hij overleed in Amsterdam door een val uit zijn hotelkamer op de Prins Hendrikkade. Misschien was het zelfmoord, misschien was het een ongeluk; we weten het niet. Het doet er verder vrij weinig toe. Wat er wel toe doet is uiteraard de muziek die hij achterliet.
Hoe lang zal ik nu luisteren naar de muziek van Chet Baker? Ik meen dat ik ergens aan het begin van mijn loopbaan als middelbare scholier de plaat Chet Baker Sings kocht. Voor velen een hoogtepunt uit Bakers oeuvre. Dat was het album in eerste instantie voor mij ook, maar niet meer naar het horen van de Chet Baker uit de jaren-80. De periode nadat hij zijn tanden in een gevecht verloren was en opnieuw trompet moest leren spelen met een kunstgebit. Van vooraf aan moest hij het leren. En daarom klinkt zijn trompetspel uit de jaren-80 luchtiger, 'blauwer' om met jazzjargon te spreken.
Zo bewijst, onder andere, de cover van Almost Blue van Elvis Costello. Naar eigen zeggen schreef Costello het nummer na het horen van The Thrill is Gone van Chet Baker. Costello wilde een nummer maken dat dezelfde sfeer uitdrukte. Baker coverde dit nummer op zijn beurt in Tokyo op 14 juni 1987. Eigenlijk is het vloeken in de kerk, maar ik vind de cover van Chet Baker beter dan het origineel. De eerste vijf minuten van het nummer zijn gevuld met het 'luchtige' trompetspel van Baker, de laatste twee met zang. Baker was aan het eind van zijn leven puur technisch gezien geen goede zanger meer. Niet gek, wetende wat er in zijn leven zijn slokdarm en stembanden allemaal gepasseerd is. Maar juist de neiging naar het overslaan van de stem en de 'moeheid' die komen door het vele roken en drinken maken het nummer tot was het is. En aan dat stemgeluid kan Elvis Costello bij lange na niet tippen.
Helaas, helaas, de opnames uit de jaren-80 van Chet Baker zijn summier. Hij was zijn bekendheid bij het grote publiek reeds verloren, had het allicht tot op zekere hoogte vergooid door zijn prioriteit bij drank en drugs te leggen en niet bij de muziek. Maar wie zegt dat Chet het volgehouden had zonder drank en drugs? In de documentaire Let's get Lost zien we een man die zijn geluk haalt uit het gebruiken van drugs en verder een klote-leven heeft. Zijn twee vrouwen hebben hem verlaten, zijn vriendin zou hem later verlaten. Hij ziet zijn kinderen nauwelijks en het grote geld dat er in de muziek verdiend wordt heeft hij nooit gezien. Je zou voor minder aan de drugs gaan, denk ik dan.
Een jaar of wat geleden werd ik op mijn studie geïnterviewd à la Zomergasten. Ik koos een fragment uit Let's get Lost waarin Chet Baker verteld over zijn favoriete soort drugs. Waarom koos ik dit fragment? Niet omdat ik een leven heb als Chet Baker, godzijdank niet. Maar omdat Chet Baker een voorbeeld is. Een voorbeeld van hoe het niet moet, maar ook van hoe het juist wel moet. Want zijn muziek hoort voor mij tot het mooiste wat er in m'n kast staat.
Na het voor de zoveelste keer zien van Let's get Lost en het luisteren naar het werk uit de jaren-80, schreef ik onderstaand gedicht. Het gedicht gaat niet per se over Chet Baker of over zijn muziek, maar wel over het sentiment dat zijn leven en zijn muziek kenmerkt en dat van zovelen.
voor een stem en een trompet
Hoe lang zal ik nu luisteren naar de muziek van Chet Baker? Ik meen dat ik ergens aan het begin van mijn loopbaan als middelbare scholier de plaat Chet Baker Sings kocht. Voor velen een hoogtepunt uit Bakers oeuvre. Dat was het album in eerste instantie voor mij ook, maar niet meer naar het horen van de Chet Baker uit de jaren-80. De periode nadat hij zijn tanden in een gevecht verloren was en opnieuw trompet moest leren spelen met een kunstgebit. Van vooraf aan moest hij het leren. En daarom klinkt zijn trompetspel uit de jaren-80 luchtiger, 'blauwer' om met jazzjargon te spreken.
Zo bewijst, onder andere, de cover van Almost Blue van Elvis Costello. Naar eigen zeggen schreef Costello het nummer na het horen van The Thrill is Gone van Chet Baker. Costello wilde een nummer maken dat dezelfde sfeer uitdrukte. Baker coverde dit nummer op zijn beurt in Tokyo op 14 juni 1987. Eigenlijk is het vloeken in de kerk, maar ik vind de cover van Chet Baker beter dan het origineel. De eerste vijf minuten van het nummer zijn gevuld met het 'luchtige' trompetspel van Baker, de laatste twee met zang. Baker was aan het eind van zijn leven puur technisch gezien geen goede zanger meer. Niet gek, wetende wat er in zijn leven zijn slokdarm en stembanden allemaal gepasseerd is. Maar juist de neiging naar het overslaan van de stem en de 'moeheid' die komen door het vele roken en drinken maken het nummer tot was het is. En aan dat stemgeluid kan Elvis Costello bij lange na niet tippen.
Helaas, helaas, de opnames uit de jaren-80 van Chet Baker zijn summier. Hij was zijn bekendheid bij het grote publiek reeds verloren, had het allicht tot op zekere hoogte vergooid door zijn prioriteit bij drank en drugs te leggen en niet bij de muziek. Maar wie zegt dat Chet het volgehouden had zonder drank en drugs? In de documentaire Let's get Lost zien we een man die zijn geluk haalt uit het gebruiken van drugs en verder een klote-leven heeft. Zijn twee vrouwen hebben hem verlaten, zijn vriendin zou hem later verlaten. Hij ziet zijn kinderen nauwelijks en het grote geld dat er in de muziek verdiend wordt heeft hij nooit gezien. Je zou voor minder aan de drugs gaan, denk ik dan.
Een jaar of wat geleden werd ik op mijn studie geïnterviewd à la Zomergasten. Ik koos een fragment uit Let's get Lost waarin Chet Baker verteld over zijn favoriete soort drugs. Waarom koos ik dit fragment? Niet omdat ik een leven heb als Chet Baker, godzijdank niet. Maar omdat Chet Baker een voorbeeld is. Een voorbeeld van hoe het niet moet, maar ook van hoe het juist wel moet. Want zijn muziek hoort voor mij tot het mooiste wat er in m'n kast staat.
Na het voor de zoveelste keer zien van Let's get Lost en het luisteren naar het werk uit de jaren-80, schreef ik onderstaand gedicht. Het gedicht gaat niet per se over Chet Baker of over zijn muziek, maar wel over het sentiment dat zijn leven en zijn muziek kenmerkt en dat van zovelen.
Born to be Blue
voor een stem en een trompet
De kater na
‘t kennen van
lieflijke dromen;
deze kop die zindert
en zoekt naar bliksem
in de pan; witte wijn
na dagen gevuld
met rood en drank-
zuchten.
Deze dagen
van die en deze
Ziel, gehuld
in groef, na groef
(slok, na slok)
(slok, na slok)
en klank, na klank;
wat leidt u
naar het zoeken:
de wezenlijke
vluchten
van hier;
van hier vandaan!
Zo’n vloek
en een zucht,
door strofes en
trompetgeschal heen.
Reacties
Een reactie posten