Heroïne

Het album One Flight Up van Dexter Gordon is één van zijn minder bekende, maar daarom niet mindere albums.
De plaat bevat slecht drie nummers: Tanya, Coppin’ the Haven en Darn That Dream; toch is de plaat goed voor een kleine veertig minuten aan muziek. De opnamesessie van deze plaat vond niet, zoals de meeste albums van Blue Note, in New Jersey in de opnamestudio van legende Rudy Van Gelder, maar in Parijs plaats, op 2 juni 1964, in de studio van CBS. Zulke details doen er weinig toe, maar zijn voor de volledigheid wel het vernoemen waard. Dat de plaat in Parijs opgenomen werd, is niet te horen. Het is gewoonweg die goeie oude Amerikaanse hard bop; het geluid van Blue Note, kortom. Het is verder niet buitengewoon dat de plaat in slechts één dag werd opgenomen, dat geldt voor een groot aantal jazzalbums. Wat wel bijzonder is: het is het eerste en het enige album van Dexter Gordon waarop Donald Byrd trompet speelt. Tevens is de compositie van het eerste nummer Tanya van Byrds hand. Allicht schreef hij het voor een van zijn romances. Wie niet beter weet, zou kunnen denken dat niet Dexter Gordon, maar Byrd de leiding heeft op dit album. 

Dexter Gordon

Vlak voor de opnamesessie van One Flight Up reisde Dexter Gordon af naar Scandinavië. Een trip die naar Gordons eigen zeggen hem op een bepaalde manier bevrijdde. Zo is ook te horen op het eerste nummer, dat ruim 18 minuten in beslag neemt, genoeg voor heel kant één. Een ander kaliber dan de hitjes van twee, drie minuten max uit die tijd. 

Het beste nummer van de plaat is wat mij betreft het laatste: Darn That Dream. Een jazzklassieker, die niettemin eigen klinkt. Dat de tekst van het lied achterwege blijft in deze versie hindert niet. Indachtig Jules Deelder, die vond dat de echte jazz slechts instrumentaal is. Een mening die ik, zij het halfslachtig, deel. Want toch, Billie Holiday, Chet Baker en zo meer. Bill Evans speelde Darn That Dream ook, met gitarist Jim Hall. Dinah Washington zong het, al springt bij haar versie vooral de tenorsax van Harold Land eruit. Zo zou ik nog honderd rendities kunnen opnoemen, maar ik houd het bij deze. De vraag is of er zoiets als een hiërarchie van kwaliteit kan worden aangebracht in de versies van Darn That Dream en zo ja, of men dat wel moet willen doen. Als ik er één zou maken, zou Gordons versie met kop en schouders erboven uit steken, voor dit moment althans. Welke muziek die bepaalde snaar raakt, is afhankelijk van de tijd.

Enfin. Dexter Gordon stierf op 25 april 1990, aan nierfalen en de gevolgen van strottenhoofdkanker, op zevenenzestigjarige leeftijd. Niet oud, wel voor een jazzartiest. De vloek van drank en drugs was Dexter Gordon niet onbekend en dat is een eufemisme. Heroïne was de vloek van de jazzwereld van de jaren-50 en -60. Donald Byrd bleef een drank- en drugsverslaving bespaart. Hij haalde de leeftijd van tachtig, stierf op 4 februari 2013. Zowel de leeftijd die Gordon als Byrd haalde, lijkt haast een uitzondering te zijn als het de groten van de jazz betreft. Goddank zijn er altijd uitzonderingen ...