'De HEER' noem ik voortaan 'de ENE'

Is de Bijbel het belangrijkste boek ooit verschenen? Als het aan het gros van de christenen ligt in ieder geval wel. Veel van hen noemen het namelijk het letterlijke woord Gods en beschouwen het als de ultieme leidraad voor het leven. Waarom? Daar zal zo iedere christen z'n eigen reden voor hebben. In ieder geval is deze keuze waarschijnlijk gebaseerd op geloof; wetenschappelijk bewijs ervoor is er niet. Al is dit niet erg. Het lijkt me logisch dat als er een bovennatuurlijk wezen als God is,  Hij zich niet laat kennen door een methode die gericht is op de wetten van de natuur en het doorgronden van het stoffelijke. Al kan men zich afvragen of de wetenschap alleen het stoffelijke behelst. Het heelal bestaat namelijk waarschijnlijk niet alleen uit materie.

De vraag blijft of de Bijbel in literaire zin het belangrijkste boek aller tijden is.
Saillant detail in deze kwestie is dat medio 2016 de Bijbel, of beter gezegd de Nieuwe Bijbelvertaling, verkozen werd tot het belangrijkste Nederlandse boek ooit verschenen. Al zegt dit op zichzelf weinig, want de redenen van de stemmers zijn helaas niet bekend.
Dat er een algemeen beschaafde vorm van Nederlands is, hebben we in ieder geval, deels, te danken aan de Statenvertaling uit 1637, zie voor mee informatie hierover deze link.
Maar of de bijbel in literaire zin het beste boek aller tijden is? Ik weet het niet. Überhaupt vraag ik me af of deze vraag puur wetenschappelijk te benaderen is en niet voor een groot deel afhangt van smaak. Hiernaast is de Bijbel niet één boek, maar hij behelst 66 boeken, waarin een groot scala aan literaire vormen en thematiek schuilt. Te denken aan: mystiek, poëzie, ethiek, wijsheidsliteratuur, profetie, gelijkenissen en brieven. Dus dan zou men al deze vormen moeten vergelijken met hun gelijken, vaststellen of al deze vormen beter zijn dan hun gelijken en dan kan men zeggen: de Bijbel is het beste boek aller tijden. Ik laat deze taak liever aan een ander over.

Ontmoeting met God - Karel Appel
Feit is in ieder geval wel dat de thematiek uit de Bijbel veelvuldig voorkomt in de kunstgeschiedenis. Sla A History of Art van H.W. Janson, de Bijbel in de kunst van Gerda Leegsma en menig biografie over kunstenaars maar eens open.

Dit blog zou zijn naam geen eer aan doen, als ik Dylan niet in deze zaak zou betrekken. Het staat buiten kijf dat de drie-eenheid van Bijbel, God en geloof een van de grote thema's in Dylans werk is. De grootste bewijzen hiervoor zijn uiteraard de drie 'christelijke' albums van Dylan. Albums die ik persoonlijk, zowel tekstueel als muzikaal, reken tot Dylans beste, samen met Oh Mercy en Desire. Maar ook in de rest van Dylans werk steken Bijbelse thema's veelvuldig de kop op.
Zo beginnen de eerste regels van Dylans lied 'Highway 61' met de regels God said to Abraham: ¨Kill me a son¨. 'Highway 61 Revisited', het album dat bij dit nummer hoort, staat op de vierde plaats van de lijst van 500 beste albums aller tijden uit het blad Rolling Stone, zie hier. En dat de Bijbel zo'n meesterwerk mede gemaakt heeft tot wat het is, zegt veel. Overigens staan in totaal 11 van Bob Dylans albums op de lijst.
Andere nummers van Dylan waarin Bijbelse thematiek, geloof en God voorkomen, zijn, onder andere: 'All Along the Watchtower', 'Things Have Changed' en 'God Knows´. 'All Along the Watchower' behelst thema's uit Jesaja (hoofdstuk 21) en 'Things have Changed' bevat de volgende strofe: If the Bible is right, the world wil explode. Hiernaast komt de naam 'God' 25 keer voor in het nummer God Knows, als we de titel meetellen is het zelfs 26 keer.

Terug naar de Bijbel.
In de afgelopen maanden heb ik (te) weinig in de Bijbel gelezen. Ik heb me voorgenomen om de Bijbel van begin tot eind te lezen. Iets waar ik, tot mijn eigen verbazing, tot nog toe niet in geslaagd ben. Genesis zit er in ieder geval op.
Ik heb ervoor gekozen om het proza van de Bijbel te lezen in de Nieuwe Bijbelvertaling en de poëzie in de Naardense Bijbel. Deze keuze heb ik gemaakt, omdat de Nieuwe Bijbelvertaling zowel grondtekstgetrouw als goed leesbaar is. Soms kan een vertaling teveel één van de twee kanten op schieten, te denken aan de Statenvertaling en de Bijbel in gewone taal. De Statenvertaling is zeer trouw aan de grondtekst, maar niet goed leesbaar door het verouderde taalgebruik. De Bijbel in gewone taal is dusdanig gesimplificeerd dat de tekst z'n literaire kwaliteiten verliest en vaak nauwelijks tot niet trouw is aan het originele Hebreeuws en Grieks. De Nieuwe Bijbelvertaling lijkt me een gulden middenweg.
De Naardense Bijbel lijkt me uitermate geschikt voor de 'poëzie', omdat de vertaling zowel een 'dichterlijk' karakter heeft als de Hebreeuwse dichtvormen en woordspellen behoudt.
Hiernaast wordt de Hebreeuwse godsnaam 'JWHW' (Jachwhe) weergegeven als 'de Ene'. In de meeste Nederlandse vertalingen wordt JWHW vertaald als 'Heer' of 'Heere'. Iets wat te verklaren is omdat de Septuaginta, de eerste Griekse vertaling van het Oude Testament, de godsnaam weergeeft als 'kurios'. Wat inderdaad het beste te vertalen is als 'Heer'. Maar, als men kijkt naar de originele Hebreeuwse Godsnaam 'JWHW', kan men dit, onder andere, vertalen als: 'Ik ben', 'Ik ben die ik ben en zijn zal', 'Zijnde' en 'de Eeuwige'.
De vertaling 'de Ene' lijkt me een groot deel van de mogelijke vertalingen in zich dragen. Daarom heb ik besloten om voortaan God niet meer te benoemen als 'de Heer', maar als 'de Ene'.



Reacties

Populaire posts